Herbata jest popularną alternatywą dla kawy, spożywaną do posiłków i samodzielnie. Jeśli jednak jej wybór jest podyktowany chęcią ograniczania tej pobudzającej substancji, warto zadać sobie pytanie: „Czy herbata ma kofeinę?” i zwrócić uwagę na rodzaj herbaty i sposób jej parzenia, gdyż herbaciane liście mogą także zawierać jej spore ilości.
Jaka jest zawartość kofeiny w herbacie? Sprawdzamy, która herbata zawiera kofeinę, a która nie, i jakie są jej dawki w poszczególnych napojach herbacianych.
Czy herbata ma kofeinę? Fakty i mity
Wiele osób wybiera herbatę zamiast kawy, aby uniknąć skutków działania kofeiny na organizm. Wieczorami nie chcemy w końcu nadmiernie się pobudzać, a osoba bardzo wrażliwa na ten składnik może mieć problemy ze snem, jeśli późnym popołudniem lub wieczorem napije się kawy. Napój ten ograniczają też z oczywistych powodów kobiety w ciąży i karmiące piersią.
Ze względu na sposób, w jaki działa kofeina oraz jej potencjalne właściwości uzależniające kawy nie daje się też dzieciom. Jednak założenie, że herbata zawsze jest lepszym wyborem w takich wypadkach, to duży błąd. Wszystko zależy oczywiście od rodzaju herbaty i sposobu jej parzenia, jednak warto wiedzieć, że także w herbacie jest kofeina, nazywana w tym wypadku teiną i to często w znaczących ilościach.
Kofeina a teina
Teina to związek chemiczny, który pod względem swojej struktury chemicznej i sposobu działania jest dokładnie taki sam, jak kofeina. Jedyna różnica polega na tym, że pochodzi z innej rośliny – nie ziaren kawy, ale liści herbaty. Dlatego jeżeli ograniczasz dzienną dawkę kofeiny lub całkiem jej unikasz, pijąc różnego rodzaju gorące napary, koniecznie weź pod uwagę ich zawartość tego składnika.
W której herbacie jest kofeina?
Czy herbata ma kofeinę? I jeśli tak, ile? Nie każdy napój nazywany powszechnie „herbatą” zawiera teinę. Napary ziołowe i owocowe, umownie określane tym mianem (np. herbatka malinowa, miętowa, z dzikiej róży etc.), nie zawierają nawet grama kofeiny. Ale herbata czarna albo zielona już tak. Omówmy szczegóły.
Ile kofeiny ma herbata czarna?
Czarna herbata zawiera średnio około 50 mg kofeiny na kubek 250 ml, co jest dość znaczącą zawartością (to więcej nawet, niż w kawie rozpuszczalnej – tutaj przyjmuje się, że kubek zawiera 26 mg). Wszystko zależy jednak oczywiście od konkretnego typu herbaty, gdyż dużo mocniejsza będzie oczywiście dobrej jakości herbata liściasta, niż tania ekspresowa herbata w torebkach. A już mocna kawa z ekspresu będzie wyraźnie bardziej pobudzająca, niż czarna herbata (nawet 50-70 mg na filiżankę).
Ile kofeiny jest w zielonej herbacie?
Zawartość kofeiny w zielonej herbacie zależy nie tylko od ilości listków wsypanych do filiżanki, ale i od sposobu jej przygotowania. Średnio jest to 20-30 mg na szklankę. Co ciekawe, w odróżnieniu od innych rodzajów herbat dłuższe parzenie powoduje zmianę jej właściwości na mniej pobudzające. Przyjmuje się, że parzona do 5 minut, działa ożywczo na organizm, zaś powyżej tego czasu – uspokaja i wycisza. Dlatego może być pita także wieczorem.
Herbata czerwona (pu-erh) – jaka dawka kofeiny się w niej znajduje?
Dawka kofeiny w naparze 250 ml czerwonej herbaty zawiera 30-40 mg teiny, a więc napój ten jest nieco bardziej pobudzający niż zielona herbata, ustępuje jednak pod względem mocy herbacie czarnej. Co ciekawe, mimo swej stosunkowo wysokiej zawartości teiny, napój ten może działać uspokajająco i wyciszająco ze względu na to, że wchodzące w jej skład kwasy sprzyjają wytwarzaniu przez organizm melatoniny.
Kofeina w herbacie białej
To mało popularny w Polsce rodzaj herbaty. W związku z tym mało kto wie, że jej napar jest mocno pobudzający, zawiera bowiem aż 60-70 mg kofeiny na kubek. To czyni ją mocniejszą od czarnej herbaty i niejednego rodzaju kawy. Jeśli zamierasz niedługo zasnąć, nie pij białej herbaty do kolacji! Może to być jednak świetny zamiennik kawy, gdyż herbata biała jest bardzo zdrowa. Działa pozytywnie m.in. na naszą odporność.
Zawartość kofeiny w yerba mate
Dawka kofeiny w yerba macie zależy w dużym stopniu od ilości suszu używanego do przygotowania naparu i czasu parzenia. Jednak jest to potencjalnie bardzo pobudzający napój. Napar z ostrokrzewu paragwajskiego może zawierać nawet około 90 mg kofeiny na szklankę i bywa porównywany pod względem działania do napojów energetyzujących. Jest zaś od nich o wiele zdrowszy!
Kofeina w herbacie? Ile kofeiny zawiera herbata i czy zależy to od sposobu parzenia?
Jak widać, odpowiedź na pytanie, czy herbata ma kofeinę, jest skomplikowana, gdyż zawartość kofeiny w poszczególnych jej rodzajach jest bardzo różna. Napary owocowe i ziołowe, powszechnie nazywane herbatami, nie zawierają jej w ogóle, podczas gdy niektóre napary pobudzają nawet bardziej, niż kawa. Najwięcej kofeiny z omawianych napoi zawiera yerba mate i herbata biała. Najmniej herbata zielona, która (długo parzona) jest nawet uspokajająca.